Καλώς ήρθατε!

Το blog αυτό είναι μια προσπάθεια για τη διάδοση της επιστήμης των αρχαιολογικών υλικών στην Ελλάδα. Η συμμετοχή σας είναι ευπρόσδεκτη και θανάσιμα επιθυμητή. Κάντε click στη λέξη "σχόλια" που υπάρχει στο τέλος κάθε κειμένου και στείλτε το σχόλιο, την ερώτηση, την παρατήρηση, τη διόρθωσή σας. Άλλωστε, τίποτα δεν είναι χειρότερο για έναν blogger από τη μοναξιά...

2 Μαΐ 2007

Ο άνθρωπος του Piltdown

Στα 1912, στο Piltdown του Essex, ένας Βρετανός, ερασιτέχνης αρχαιολόγος, ο Charles Dawson (1864-1916), ανακοίνωσε ότι βρήκε τμήματα κρανίου που ανήκει στον υποτιθέμενο Eoanthropus Dawsoni, τον χαμένο κρίκο στην αλυσίδα της εξέλιξης μεταξύ πιθήκου και ανθρώπου. Παρ’ όλο που από την αρχή δημιουργήθηκε έντονη συζήτηση σχετικά με την εγκυρότητα της συναρμολόγησης των ευρημάτων, η καταφανής απόδειξη ότι επρόκειτο για απάτη ήρθε στο φως μόλις το 1953.
Τα ευρήματα αποτελούνται από ένα κρανίο ανθρώπου που έζησε την εποχή του μεσαίωνα, μια κάτω σιαγόνα ενός ουραγκοτάγκου 500 ετών και τα απολιθωμένα δόντια ενός χιμπατζή.
Η πρώτη ένδειξη της απάτης ήταν τα δόντια. Μερικά από αυτά είχαν λιμαριστεί ώστε να ταιριάζουν τα ανοίγματα μεταξύ άνω και κάτω σιαγόνας αλλά και για να αλλάξει το σχήμα τους επειδή τα δόντια των χιμπατζήδων έχουν διαφορετικό σχήμα από τα ανθρώπινα. Τα ίχνη της λίμας ανιχνεύθηκαν στο μικροσκόπιο. Επίσης, τα οστά είχαν πατιναριστεί τεχνητά ώστε να μοιάζουν με αρχαία. Βρέθηκε ότι πλύθηκαν με διαλύματα θειικού σιδήρου και χρωμικού οξέος.
Η δεύτερη ένδειξη ήταν η σχετική τους χρονολόγηση με την τεχνική της απορρόφησης φθορίου. Τα θαμμένα οστά απορροφούν φθόριο από τα υπόγεια νερά που διαβρέχουν το χώμα της ταφής. Όσο περισσότερο φθόριο έχει απορροφήσει ένα οστό, τόσο μεγαλύτερη ηλικία έχει. Φυσικά, η μέθοδος δεν μπορεί να δώσει απόλυτες ηλικίες παρά μόνο να προσδιορίσει αν δύο οστά θαμμένα στην ίδια περιοχή είναι σύγχρονα ή έχουν διαφορά ηλικίας. Η τεχνική δεν έχει μεγάλη ακρίβεια αλλά η διαφορά στην ηλικία του κρανίου και της σιαγόνας επιβεβαιώθηκε και με άνθρακα 14.
Η υπόθεση του ανθρώπου του Piltdown θεωρείται η μεγαλύτερη απάτη στην ιστορία της αρχαιολογίας κυρίως γιατί αποκαλύφθηκε μετά από 41 ολόκληρα χρόνια. Ήταν επίσης πολύ σημαντική γιατί αποπροσανατόλισε τις απόψεις για τη θεωρία της εξέλιξης για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στη φωτογραφία δίνεται συναρμολογημένο το κρανίο του ανθρώπου του Piltdown από το http://www.detectingdesign.com/earlyman.html.
Το κείμενο γράφτηκε ως συνοπτική απάντηση σε ερώτηση φοιτήτριας του ΤΕΙ ΑΘήνας.

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τώρα με κάνεις και αναρωτιέμαι πόσες πληροφορίες που χρησιμοποιήθηκαν για τη στοιχειοθέτηση της ανθρώπινης εξέλιξης είναι αληθινές!!!!
Λες να ζούμε σε ένα ψέμα;

Τετράδια Αρχαιομετρίας είπε...

Μπα! Δεν είναι δυνατόν πια σήμερα να εξαπατηθεί η επιστημονική κοινότητα με τέτοιου είδους κίβδηλα στοιχεία. Οι τεχνικές χαρακτηρισμού και χρονολόγησης των εμπλεκόμενων υλικών εφαρμόζονται άμεσα και είναι αξιόπιστες.

Ανώνυμος είπε...

Φαντάζομαι ότι έχει επίσης να κάνει με την εμπειρία του ερευνητή έτσι δεν είναι; Εκείνες τις εποχές η εξιδίκευση ενός επιστήμονα δεν είχε φτάσει στο βαθμό που έχει φτάσει σήμερα.
Κ.Μ.