Καλώς ήρθατε!

Το blog αυτό είναι μια προσπάθεια για τη διάδοση της επιστήμης των αρχαιολογικών υλικών στην Ελλάδα. Η συμμετοχή σας είναι ευπρόσδεκτη και θανάσιμα επιθυμητή. Κάντε click στη λέξη "σχόλια" που υπάρχει στο τέλος κάθε κειμένου και στείλτε το σχόλιο, την ερώτηση, την παρατήρηση, τη διόρθωσή σας. Άλλωστε, τίποτα δεν είναι χειρότερο για έναν blogger από τη μοναξιά...

4 Ιουν 2007

Απάνθισμα αρχαιοκαπηλείας

Νέο θρίλερ με ελληνικά αρχαία
Άρθρο του ΝΙΚΟΛΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ (το αντιγράφω αυτούσιο από τη χτεσινή Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, αλλά πηγαίνετε στο διαδικτυακό τόπο να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες)

Ενα νέο σκάνδαλο Γκετί φέρνει στο φως η «Κ.Ε.», με πρωταγωνιστές τρεις ελληνικές αρχαιότητες ανυπολόγιστης αξίας που βρίσκονται σήμερα -χωρίς νόμιμη βίζα και διαβατήριο- ξενιτεμένες στην Αμερική στο Μουσείο Carlos της Ατλάντας.

1α. Το άγαλμα της Τερψιχόρης, όπως φωτογραφήθηκε από τους αρχαιοκάπηλους μετά την ανασκαφή στα Γιάννενα. 1β. Το ίδιο άγαλμα, συντηρημένο, όπως εκτίθεται στο μουσείο Carlos της Ατλάντας.


2α, 2β. Οι φωτογραφίες του πίθου που κατασχέθηκαν στα χέρια ιταλού αρχαιοκάπηλου. 2γ. Ο πίθος στο μουσείο Carlos.

3α, 3β Οι αντίστοιχες φωτογραφίες για τη μινωική σαρκοφάγο.
Πρόκειται για ένα μοναδικό μαρμάρινο άγαλμα ελληνιστικής περιόδου, μια σπάνια μινωική πήλινη σαρκοφάγο που σώζεται ακέραιη (!) και έναν εξαιρετικό πίθο του 650-600 π.Χ. που έφτασε από «ελληνικό νησί» (όπως χαρακτηρίζεται η προέλευσή του από το μουσείο). Ολα είναι προϊόντα λαθρανασκαφής από τη χώρα μας και διακινήθηκαν από έλληνες αρχαιοκάπηλους σε συνεργασία με ξένους μεσάζοντες, τα στοιχεία των οποίων βρίσκονται στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Οι παράνομες συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν την τελευταία δεκαετία, που σημαίνει ότι τα τυχόν αδικήματα δεν έχουν παραγραφεί και ανοίγει ο δρόμος για μια ακόμη τεκμηριωμένη διεκδίκηση. Με άλλα λόγια, ενός Γκετί μύρια έπονται...

1) Τέλη Γενάρη 2002, ο αστυνόμος Γληγόρης πήρε από πληροφοριοδότη του τρεις πολαρόιντ φωτογραφίες που απεικόνιζαν ένα σχεδόν ακέραιο γυναικείο άγαλμα. Οι αρχαιοκάπηλοι που το διακινούσαν ζητούσαν 300.000.000 δρχ. και ο διοικητής του τμήματος Αρχαιοκαπηλίας εμφανίστηκε ως αγοραστής.
2) Συνεργάτης του Γληγόρη ήρθε σε επαφή με τους τυμβωρύχους και είδε το άγαλμα, που ήταν κρυμμένο σε στάνη κοντά στα Γιάννενα, όπου και βρέθηκε και το διακινούσε δασοπυροσβέστης που είχε επαφές με κυκλώματα αρχαιοκάπηλων στο εξωτερικό.
3) Ομως, η πολύ κακή ποιότητα των πολαρόιντ (μακρινή λήψη και θολή) αλλά και η επιφυλακτικότητα που έδειξαν οι αρχαιοκάπηλοι (μάλλον φοβήθηκαν την παγίδα) χάλασαν τη «δουλειά». Ετσι το πολύτιμο άγαλμα, που είναι σμιλεμένο σε παριανό μάρμαρο άριστης ποιότητας, ξεχάστηκε...
4) Μεσολάβησε η επιχείρηση του υπουργείου Πολιτισμού για τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων από το Μουσείο Γκετί, ύστερα από τις αποκαλύψεις της «Κ.Ε.». Τα γεγονότα εκείνα αύξησαν τις «πληροφορίες».Μόλις τον περασμένο μήνα, ένα τηλεφώνημα στον αστυνόμο Γληγόρη στην Αθήνα χτύπησε «καμπανάκι»: «Ψάξε στο Carlos Museum, ένα άγαλμα κόρης, είναι κλεμμένο από την Ελλάδα πρόσφατα», του είπε η πηγή του.
5) Μια επίσκεψη στον δικτυακό τόπο του Μουσείου όπου εμφανίζεται το ελληνιστικό άγαλμα (της Τερψιχόρης;) συντηρημένο και η αντιπαραβολή του με τις παλιές πολαρόιντ της «στάνης» δεν άφησαν καμία αμφιβολία για την ταύτιση στον αρχαιολόγο Χρήστο Τσιρογιάννη, που εξέτασε τα ντοκουμέντα.
6) Επιδείξαμε τις πολαρόιντ και την επίσημη φωτογραφία του αμερικανικού μουσείου και σε δύο από τους πλέον επιφανείς έλληνες αρχαιολόγους με ειδίκευση την πλαστική, οι οποίοι επίσης αποφάνθηκαν θετικά για την αυθεντικότητα και την ταύτιση.
7) Ηδη, οι έρευνες έχουν αποκαλύψει όλα τα ονόματα των ελλήνων και των ξένων που το ανέσκαψαν παράνομα, το διακίνησαν και τελικά το πούλησαν το 2002 στο Μουσείο Κάρλος. Οι έλληνες αρχαιοκάπηλοι έχουν αρχίσει να καταθέτουν, ενώ τα στοιχεία είναι συντριπτικά και αναμένεται να εκκινήσει η διαδικασία διεκδίκησης του αγάλματος από την πολιτεία.
8) Σε πλήρη εξέλιξη, όμως, βρίσκεται και η έρευνα για τις άλλες δύο αρχαιότητες, καθώς ο αρχαιολόγος Χρ. Τσιρογιάννης ταύτισε τον πίθο και τη μινωική σαρκοφάγο με τις φωτογραφίες πολαρόιντ αρχαιοκαπήλων. Ο πίθος (560-600 π.Χ.), προϊόν λαθρανασκαφής από τη Ρόδο, αγοράστηκε από το Μουσείο το 2003 μέσω ιταλού αρχαιοκάπηλου που συνεργαζόταν με σπείρα Ελλήνων. Στο κατασχεμένο από τους καραμπινιέρους αρχείο του ιταλού μαφιόζου βρέθηκαν πέντε φωτογραφίες του συγκεκριμένου πίθου, στοιχείο που αποδεικνύει τη λαθραία του προέλευση, καθώς και σημειώσεις για τους έλληνες συνεργάτες του.
9) Ανάλογο αποδεικτικό φωτογραφικό υλικό εντοπίστηκε από τις αρχές και για τη σπάνια, πήλινη και ζωγραφισμένη μινωική σαρκοφάγο (με αρχική χρήση της ως λουτήρα και συνόδευε τον νεκρό στον τάφο του) με στοιχεία αγοράς το έτος 2002.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στον δικτυακό τόπο του Μουσείου δεν αναφέρεται η προέλευση του αγάλματος, του πίθου και της σαρκοφάγου. Ακόμη μια ένδειξη ύποπτης διακίνησης. Δεν αναφέρεται ούτε ο τόπος ανεύρεσής τους, σαφής ένδειξη λαθρανασκαφής...

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Για την αρχαιοκαπηλεία τι να σχολιάσει κανείς!Για τη διεκδίκηση αρχαιοτήτων από ξένα μουσεία, τι να σχολιάσει κανείς! Για το πού θα τα εκθέσουμε στην Ελλάδα ΑΑΝ τα πάρουμε πίσω, τι να σχολιάσει κανείς!Πονεμένες ιστορίες!
Για τον πανέμορφο λουτήρα-σαρκοφάγο όμως, δεν μπορώ να μη σχολιάσω! Πρώτη φορά βλέπω! Μήπως είναι γνωστές οι διαστάσεις;Πω πω το ερωτεύτηκα!

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
theoni είπε...

ειναι κ τα 3 πανέμορφα!